کویر ریگ جن
“هدین” در کتاب “کویرهای ایران” افسانه‌ای را از مردم آن زمان روایت می‌کند:” که در مرکز ریگ‌جن بهشت گمشده‌ای وجود دارد. در این بهشت دریاچه‌ای هست و در کنار آن جنگل‌های انبوه قرار دارند. شیاطین پشم شترها را در آنجا رها کرده‌اند و هر کسی به این منطقه دست یابد، ثروتمند خواهد شد.”
“ریگ‌جن” در جنوب سمنان، جنوب شرق گرمسار، شرق منطقه حفاظت شده کویر، شمال انارک و غرب جندق قرار گرفته و وسعتی برابر با ۳۸۰۰ کیلومتر مربع دارد. هیچ گونه چشمه یا چاه آبی در این منطقه وجود ندارد. در بیشتر نقشه‌ها نامی از این منطقه نبرده شده و تنها دو کویرشناس اروپایی در گذشته در سفرنامه‌های خود به وجود چنین کویری در ایران اشاره‌ای کرده‌اند.
مردم محلی معتقدند این سرزمین نفرین شده است و ارواح پلید و شیاطین در این سرزمین اسرارآمیز حکومت می‌کنند و به همین دلیل هر که پا به ریگ‌جن می‌گذارد بلعیده می‌شود و دیگر باز نمی‌گردد! حاشیه‌نشینان و محلی‌های این منطقه، چوپان‌ها و ساربان‌ها معتقدند که اگر کسی پایش به ریگ جن برسد، بلافاصله ناپدید و توسط ارواح و موجودات ماورایی به قلب ریگ‌جن فرستاده می‌شود! یکی از کاوشگران می‌گوید که حتی شتر‌های اهالی کویر هم وقتی به این منطقه می‌رسند، می‌ایستند و به‌هیچ‌عنوان حرکت نمی‌کنند!چرا که کویر “ریگ‌جن” از صعب‌العبورترین نواحی دنیا، منطقه کویری و پر از تپه‌های شنی و باتلاق‌های نمکی است که از عجایب ایران هم به حساب می‌آید.
چرا نام ریگ جن؟
کلمه “جن” به معنای پوشیده و مخفی است، جنیان به دلیل پنهان بودنشان از انظار عمومی، به جن (نامرئی) نام‌گذاری شده‌اند، چون از چشم انسان‌ها پوشیده بودند و دیده نمی‌شدند. این معنی پوشیدگی و پنهانی در تمام مشتقات کلمه جن جاری است، مثلاً به قلب و روح «جنا» می‌گویند ازآن‌جهت که پوشیده و مخفی است.
به بهشت «جنت» می‌گویند چون بر دیدگان ما مخفی است و سپر «جنانه» نامیده می‌شود چون شخص، هنگام جنگ در پشت آن مخفی می‌شود. «جنین» به طفل در رحم می‌گویند، چون طفل در رحم مادر مخفی است و همچنین «جن» را جن می‌گویند چون از دید چشم‌های ما پنهان و مخفی است.
عدم وجود منابع آب در گستره وسیع ریگ جن به همراه وجود موانع طبیعی از جمله باتلاق‌های نمک و تپه‌های ماسه‌ای مرتفع، عواملی بودند که این منطقه را در طول قرن‌ها از دسترسی انسان دور نگه‌داشته‌اند.
همین عوامل باعث شده این عرصه پهناور در طول تاریخ بر انسان پوشیده بماند و درنتیجه نام جن بر آن بگذارند. افسانه‌ها و داستان‌های فولکلور و پر ابهام در مورد ریگ جن، عموماً نشأت گرفته از عجز حاشیه‌نشینان و یا مسافران در عبور از این خطه بوده است. وجود گرمای بسیار زیاد در این منطقه با توجه به آن که در قرآن جنس جن از گرما و آتش است به‌احتمال‌زیاد در انتخاب این نام بی‌تأثیر نبوده است.
همچنین پوشیده بودن قسمت‌های جنوبی ریگ جن از تپه‌های ماسه‌ای و صدایی که حرکت باد بر روی این تپه‌ها ایجاد می‌کرده قطعاً از عوامل مؤثر بر باور عمومی وجود قدرت‌های متافیزیکی در این منطقه است. اختلاف زیاد دمای شب و روز و خرد شدن سنگ‌ها در اثر این اختلاف فاحش که به “گریه سنگ”شهرت دارد نیز به همین عوامل متافیزیکی منسوب شده است.
در انتها اگر ماجرا جو هستید حتماً گروهی به این منطقه سفر کنید آن هم با یک تیم کاملا حرفه‌ای و مسوولان محلی را هم از سفر تیم کویرگردی به ریگ‌جن باخبر کنید. شاید بپرسید با چه وسیله‌ای باید به سمت این کویر روانه شد؟ بهترین وسیله جیپ‌های سبک وزن است، اما فراموش نکنید که هر لحظه امکان گیر کردن و گم شدنتان در کویر ریگ‌جن وجود دارد. پس باید از همه امکان‌های نرم‌افزاری مثل نقشه‌های دقیق و GPS که قبلا تمام مسیرهای عبور از ریگ‌جن روی آن مشخص شده، استفاده کنید.